Abdij Ter Doest
Vandaag blijft er van de middeleeuwse abdij van Ter Doest, gesticht in de 12e eeuw, enkel nog de monumentale schuur overeind. Het was een zusterabdij van de abdij Ter Duinen in Koksijde en kende lang een bloeiende periode. De hoeve en kapel aan de toegangsdreef van de erfgoedsite dateren uit de 17de eeuw en zijn opgebouwd met restanten van de oorspronkelijke abdij. Na een periode van tanende interesse, is de site van Ter Doest aan een opwaardering toe. Een sterke aanzet voor deze hernieuwde focus is het landschapsbeheerplan dat in 2013 opgemaakt is. Voor dat plan is een actualisering voorzien met vooral de uitvoering van een aantal beheerwerken om de landschapselementen zoals bomendreven te herstellen en goed te onderhouden. In het kader van deze beheerswerken werd ook een geofysisch onderzoek uitgevoerd.
Geofysisch onderzoek
De bovengrondse resten van de abdij zijn dus beperkt, maar het vermoeden was dat er ondergronds nog heel wat archeologische resten te vinden zouden zijn. De Universiteit Gent voerde in het najaar van 2021, onder leiding van professor Philippe De Smedt, een onderzoek uit. Dat gebeurde zonder ingreep in de bodem, via geofysische bodemscans. Met geavanceerde bodemsensoren scanden ze de weiden ten oosten van de abdijschuur, zonder dat daarbij opgravingen werden uitgevoerd.
De resultaten
Uit het onderzoek blijkt dat net onder het oppervlak het volledige grondplan van de abdij af te lezen valt, wat wijst op de mogelijke aanwezigheid van muurresten, fundamenten en vloeren. De aangetroffen sporen in de centrale weide sluiten duidelijk aan bij het standaardplan van een cisterciënzer abdijcomplex met aanwijzingen voor o.a. de mogelijke abdijkerk, het klooster met pandgang, een sacristiegebouw en kapittelzaal, en een mogelijk bijkomende kleine pandgang die verbonden is met het grote klooster. Het is opvallend dat de sporen al net onder het oppervlak aanwezig zijn, meestal al vanaf 15 cm diepte. Daarnaast blijkt ook uit de magnetische metingen dat de archeologische sporen mogelijk zeer goed bewaard zijn gebleven. De aangetroffen resten van de abdij, en mogelijk zelfs van oudere bewoning op de site, zijn hierdoor een uniek historisch, archeologisch en wetenschappelijk gegeven.
Verder onderzoek
De resultaten openen heel wat nieuwe kansen voor verder onderzoek. Dit zal gebeuren in afstemming met Raakvlak, het agentschap Onroerend Erfgoed en het Regionaal Landschap, onder wetenschappelijke begeleiding van de UGent. Het doel is om met Open Monumentendag op 11 september meer in detail in te gaan op deze resultaten en deze toegankelijk te maken voor het brede publiek aan de hand van allerlei boeiende activiteiten.
Meer info: www.west-vlaanderen.be/
Erik Clyncke Eigen Berichtgeving.