Nieuw parcours
Omwille van de werkzaamheden op en rond ’t Zand, de nakende afbraak van de Beurshalle en de opbouw van een nieuwe congreshal vertrok de Heilig Bloedprocessie dit jaar (en ook de volgende jaren) vanuit de Stadshallen op de Markt. Het nieuwe parcours verliep van Wollestraat – Dijver – Guido Gezelleplein - Mariastraat – Simon Stevinplein – Zuidzandstraat – ’t Zand – Noordzandstraat – Geldmuntstraat – Kuiperstraat – Jakob van Ooststraat – Vlamingstraat – Markt – Steenstraat – Simon Stevinplein – Oude Burg. Het was een grote uitdaging voor de coördinatoren, de regisseur, de groepsverantwoordelijken en de andere leden van het team om alles in goede banen te leiden, maar de Processie is zonder incidenten verlopen.
Vaste waarde
“De Heilig Bloedprocessie wordt met recht en rede Brugges schoonste dag genoemd”, zegt Burgemeester Renaat Landuyt. “De jaarlijkse stoet, waaraan telkens honderden vrijwilligers meewerken, zet op gepaste wijze het roemrijke en liturgische Brugse verleden in de schijnwerpers. Het is een evenement dat vooral wordt gemaakt door Bruggelingen, maar niet alleen voor Bruggelingen is bestemd. Dat de processie ook ver buiten de stadsgrenzen wordt gesmaakt, valt af te lezen uit het bezoekersaantal. Maar liefst 25.000 à 30.000 bezoekers uit de hele wereld zakten speciaal naar onze stad af. De Heilig Bloedprocessie is een vaste waarde op de toeristische kalender en biedt ook een wezenlijke economische meerwaarde voor de plaatselijke middenstand. Zo is het ook voor de lokale handelaars een van de schoonste dagen. Mijn dank gaat uit naar de vele vrijwilligers en alle medewerkers die er weer in geslaagd zijn om van deze dag een toeristisch kijkspektakel te maken”, aldus Burgemeester Renaat Landuyt.
Ontstaan van de Heilig Bloedprocessie
De oudste vermelding van de processie vindt men terug in een keure van de gilde van de pijnders (lossers) uit 1291. Daaruit blijkt dat de brugse gilden en ambachten verplicht waren aan de processie deel te nemen. Waarschijnlijk bestond er voor 1291 reeds een gebruik waarbij men het Heilig Bloed in de kapel op de Burg aan de gelovigen liet zien. Uit dit gebruik is vermoedelijk de ommegang of processie ontstaan.
Heilig-bloedommegang
Vanaf 1303 sprak men van een Heilig-Bloedommegang die rondom de stadsmuren trok. Doordat de relikwie stadsbezit was, werd de ommegang dan ook een burgerlijke officiële gebeurtenis waarbij ruiters, ambachten en gilden, schutters, stadsmagistraat en uiteraard de geestelijkheid met de relikwie in alle pracht en praal defileerden. Vanaf 1310 besliste de Brugse stadsoverheid de feesten rond het Heilig Bloed, met de processie (3 mei) en de veertiendaagse plechtigheden, te laten samenvallen met de jaarmarkt (de meifoor van 23 april tot 22 mei). Op die manier, en ook door de stadsboden die Vlaanderen doorkruisten, groeiden de volkstoeloop en de devotie voor het Heilig Bloed.
Evolutie in de 15e en 16e eeuw
In de 15de en 16de eeuw verschenen in de processie, naast de bijbelse taferelen (mysteriespelen), ook profane taferelen met reuzen (het ros Beiaart met de vier Heemskinderen) alsook de rederijkerskamers. Wegens de godsdiensttroebelen (1578) vond men het veiliger de relikwie niet meer buiten de stadspoorten te dragen en verliep de ommegang voor het eerst « intra muros ». Tussen 1578 en 1584 kende Brugge een calvinistisch stadsbestuur. De processie werd geschorst en de relikwie in veiligheid gebracht. Ten tijde van de Contrareformatie (17de eeuw) en ook in de 18de eeuw kreeg de processie opnieuw haar religieus karakter. Praalwagens met allerlei symbolen en afbeeldingen gaven de processie een triomfantelijk karakter.
Processie in de 17de, 18de en 19de eeuw
Tijdens de Franse overheersing kende de Heilig-Bloedprocessie opnieuw een onderbreking (1796-1819) en werd de relikwie veilig opgeborgen. In de 19de eeuw werd de processie samengesteld door de zeven parochies van de stad met haar talrijke broederschappen, congregaties en scholen. Tijdens de 20ste eeuw kende de processie diverse al dan niet grote wijzigingen wat inhoud en presentatie betreft.
Meer info: www.bloedprocessiebrugge.be
Erik Clyncke Op Locatie.