Het Boek
Met het boek ‘Te Wapen’ wil ik Europa’s vergeten krijgskunst bij een breder publiek bekend maken én terug de aandacht geven die ze verdienen, zegt bert Gevaert. "Westerse krijgskunst is inderdaad onbekend en daarom ook bij vele mensen onbemind. Dat was tot ongeveer 200 jaar geleden toch wel helemaal anders. Elke ontwikkelde man moest zich vroeger uit de voeten kunnen helpen én zowel zijn familie als zijn eigen eer verdedigen met behulp van blanke wapens. Het ultieme wapen hierbij was het zwaard: de koningin van alle wapens. Door zijn kruisvormig gevest was het meer dan een wapen, maar ook een religieus symbool. Anderzijds was het zwaard ook een symbool van mannelijkheid en het durven opkomen voor je eigen eer. Wapens en harnassen waren ook geliefkoosde elementen op schilderijen van kunstenaars, en bepaalde kunstenaars waren er zelfs bezeten door zoals Michelangelo en Dürer. Grote filosofen en auteurs, zoals Descartes en Cervantes, hielden van duelleren. Er waren ook heel wat vrouwen die de wapens konden opnemen, sommige waren schitterende schermsters zoals Louise Labé en Catalina de Auraso, die in tegenstelling tot Jeanne d’Arc daadwerkelijk wapens gehanteerd hebben. Middeleeuwse meesters beschreven zelfs hoe vrouwen het tegen een man konden opnemen in een gerechtelijk duel! Vele mensen denken dat krijgskunst of ‘martial arts’ uit het verre Oosten komen en denken spontaan aan karate, kung fu, aikido,.."
Westers
Toch bestond er in het westen ook een rijke traditie aan krijgskunsten, waar bijna niemand iets over weet, gaat de Bruggeling verder. "En dat is jammer, want ook in Europa waren er onvoorstelbare meesters en krijgskundigen, zoals Johannes Liechtenauer, Fiore dei Liberi, Hans Talhoffer, Joachim Meyer, Thibault d’Anvers en vele anderen. Stuk voor stuk hebben die ongemeen interessante teksten – de zogenaamde ‘vechtboeken’ nagelaten, waarin gedetailleerd beschreven staat hoe men zich met blanke wapens moet verweren. Krijgskunsten worden louter met geweld en agressie geassocieerd en dat is jammer…Zwaarden en andere puntige voorwerpen werden inderdaad vooral gebruikt om conflicten te beslechten. Toch moest niet elk conflict per se eindigen in de dood van iemand. Een wapenmeester en ervaren schermen kon zijn tegenstander ontwapenen of uitschakelen met het plat van zijn wapen, zonder hem per definitie te doden. Blanke wapens werden ook in een sportieve context gebruikt, waarbij het uiteraard niet de bedoeling was om elkaar te doden", benadrukt Bert.
Volle Glorie
Met ‘Te Wapen’ wil ik de Europese krijgskunsten in hun volle glorie tonen, ontdaan van clichés, door het kritisch lezen van bronnen. Het boek telt vier grote delen: 14de, 15de, 16de en 17de eeuw, telkens onderverdeeld in theorie (vechtboeken) en praktijk.
Uiteraard is er ook een theoretische inleiding waar het smeden van zwaarden, types wapens, kenmerken van vechtboeken,… beschreven worden. In de conclusie van het boek wordt de sociologische waarde van het bestuderen van krijgskunsten beklemtoond en gewezen op de noodzaak van verder onderzoek. Alsof dat nog niet genoeg is zijn her en der korte hoofdstukjes met de titel ‘in het vizier’ waar afzonderlijke, maar interessante aspecten aan bod komen: vrouwelijke vechters, krijgskunst in ons taalgebruik,…
Bert Gevaert
Bert Gevaert heeft een doctoraat in de klassieke filologie (handicaps in het oude Rome, meer bepaald in de epigrammen van Martialis), is leraar Latijn in het Sint-Lodewijkscollege, stadsgids in Brugge. Hij begon historisch schermen in 2007, nam deel aan zijn eerste toernooi in 2010 en behaalde verschillende medailles. Hij beoefent vechten in harnas, langzwaard, dussack (een houten oefensabel), rapier en militaire sabel. In zijn middelbare school heeft hij ook een groepje leerlingen met wie hij het worstelen en dolkvechten volgens de Italiaanse meester Fiore dei Liberi (15de eeuw) bestudeert. Bij langzwaard bestudeert hij voornamelijk schrijvers van de 16e eeuw, met een voorkeur voor Joachim Meyer en Hector Paulus Mair. Bert maakte ook een vertaling van Heinrich von Gunterrodt, De Veris-Principiis-Artis-Dimicatoriae. Hij vertaalde ook grote stukken van het langzwaardvechten volgens Hector Paulus Mair.
Meer info: http://www.davidsfonds.be/publisher/edition/detail.phtml?id=3611
Erik Clyncke Op Locatie.