Kasteel Tillegem in provinciedomein Tillegembos
Het kasteel Tillegem ligt in het provinciedomein Tillegembos in Sint-Michiels (Brugge). Het kasteel is, samen met de Abdij van Maele, een van de weinige resterende middeleeuwse sites in de Brugse regio. De lange bouwhistorische geschiedenis van deze locatie is een voorbeeld voor de ontwikkeling van deze regio tijdens de middeleeuwen. Sinds 1980 is het kasteel eigendom van de Provincie West-Vlaanderen. In het kasteel zijn een aantal provinciale diensten gehuisvest, onder andere de gebiedsgerichte werking voor de regio Noord-West-Vlaanderen. Het Tillegembos grenst aan de Brugse agglomeratie en is het oudste provinciedomein van West-Vlaanderen. In 1963 werden de eerste 44 ha aangekocht.
Geschiedenis
Tillegem zou aanvankelijk deel uitgemaakt hebben van de fiscus Snellegem. Daarvan zou in de tiende eeuw de fiscus Weinebrugge, het latere Sint-Michiels, zich afgesplitst hebben. Men vermoedt dat Tillegem een zeer oude heerlijkheid is. Het is bekend dat Tillegem bij het begin van de dertiende eeuw deel uitmaakte van de bezittingen van het huis van Voormezele. De oudst bekende heer van Tillegem was trouwens een telg uit het adellijk huis van Voormezele. In 1285 verkocht Jan van Tillegem, uit het huis van Voormezele, de heerlijkheid aan Jan Hubrecht, hij was één van de meest welgestelde poorters van Brugge en was bij herhaling burgemeester of schepen van Brugge. In die periode liet deze zich opmerken als een partijganger van de Franse koning. De Franse nederlaag in 1302 (de Slag van de Gulden Sporen) leidde tot het beslag op alle Leliaardbezit. Op die manier kwam Tillegem in het bezit van de Aartrijkes. Vermeldenswaardig is hier de persoon Gillis van Aartrijke, burgemeester van Brugge. Nadien is het kasteel door erfenis en verkoop vaak van eigenaar veranderd. Zo kwam het in eigendom van de familie van Overtvelt, Pinnock de Baenst, van Peke, de Burhgraevede Matanca en de Schietere de Damhouder. Een andere heer van Tillegem, Joseph Adrien le Bailly was van 1730 tot 1754 burgemeester van het Vrije. Hij werd heer van Tillegem door zijn huwelijk in 1718 met Marie-Charlotte de Schietere de Damhouder. Zonder al te veel hinder doorstond de familie het Franse bewind. Hoewel ze hun heerlijke rechten verloren, bleven ze toch eigenaar van het domein. De laatste eigenaar van de familie was burggraaf Hector le Bailly de Tilleghem (1822)1877) die de eigendom schonk aan zijn petekind en kleinnicht Marguerite Koenig. Zij verkeerde echter in geldnood en in 1879 werd de eigendom Tillegem in drie loten verkocht. Het kasteel werd aangekocht door Eugène Charles de Peñaranda de Franchimont (1839-1907). Hij huwde met Clothilde de Laage de Bellefay (1851-1909). Bij gebrek aan nakomelingen lieten ze hun goederen na aan Guy en aan Marie-Henriette de Briey (1892-1978). Zij huwde in 1916 met baron Georges Verhaegen (1886-1963). Hun zoon, baron René Verhaegen (1924-1992), verkocht in 1980 het kasteel en omliggende domein aan het provinciebestuur van West-Vlaanderen.
Meer info: www.west-vlaanderen.be
Erik Clyncke Op Locatie.
Hier onder vindt u één van de filmpjes gemaakt door de laatstejaars studenten Bouwkunde van de Hogeschool Vives.